MENOPAUZA, A MEDYCZNY QIGONG

„POZOSTAŃ W CYKLU! JAK ZA POMOCĄ RUCHU, DIETY I NATUROTERAPII ZADBAĆ O CIAŁO I UMYSŁ W OKRESIE MENOPAUZY?”

W krajach rozwiniętych, menopauza zaczyna się w długim przedziale wiekowym, między 39. a 59. rokiem, średnio w wieku 51 lat. W USA ok. 60 mln kobiet (40% kobiet) jest w okresie menopauzy. W Polsce również 40% kobiet (ponad 7,5mln). Okres menopauzalny trwa ok. 30 lat. Andropauza („męska menopauza”) dotyczy ponad 25% mężczyzn 50+. Warsztat, który odbył się 10 stycznia w Studio Dantian dotyczy głównie kobiecej menopauzy.

W III w. p.n.e. w „Huangdi neijing” czyli „Wewnętrznym kanonie Żółtego Cesarza” (Kanonie Medycyny Żółtego Cesarza”, legendarnego władcy Chin, XXVI w. p.n.e.), dziele zawierającym podstawowe koncepcje tradycyjnej medycyny chińskiej (yin-yang, wu xing – pięć żywiołów, qi) możemy przeczytać: „Kiedy kobieta osiąga 49 lat, nie może już zajść w ciążę, a pulsowanie krążenia wielkiej cyrkulacji jest zmniejszone. Jej miesiączka jest wyczerpana, a bramy menstruacji nie są już otwarte; jej ciało się pogarsza i nie jest już w stanie rodzić dzieci.” 

Dla większości kobiet proces ten rozpoczyna się w połowie trzeciej dekady życia. W tym czasie jajniki stopniowo wytwarzają niższe poziomy hormonów płciowych, estrogenu i progesteronu. Estrogen promuje rozwój piersi i macicy kobiety, kontroluje cykl owulacji i wpływa na wiele aspektów zdrowia fizycznego i emocjonalnego kobiety. Progesteron kontroluje miesiączkę i przygotowuje błonę śluzową macicy (endometrium) do przyjęcia zapłodnionego jaja.

Kilka przewlekłych schorzeń zwykle pojawia się po menopauzie. Ich świadomość pozwala kobiecie podjąć środki zapobiegawcze.

Choroby układu krążenia. Estrogen wygładza, rozluźnia i otwiera naczynia krwionośne, aby wspomóc krążenie. Pomaga nawet obniżyć „zły” poziom cholesterolu LDL i podnieść „dobry” cholesterol HDL, co jest kluczem do utrzymania czystości tętnic i zapobiegania chorobom serca. Poziom estrogenów spada wraz z wiekiem kobiet i przechodzi w menopauzę, zwiększając ich podatność na wiele chorób serca i tętnic.

Osteoporoza. Osteoporoza powoduje, że kości stają się kruche i słabe, co prowadzi do zwiększonego ryzyka złamań. Kobiety mogą stracić około 20 procent masy kostnej w ciągu pięciu do dziesięciu lat po menopauzie. Po menopauzie około połowa wszystkich kobiet cierpi na złamanie związane z osteoporozą. Kobiety po menopauzie są szczególnie podatne na złamania biodra, nadgarstka i kręgosłupa. Do 20 procent kobiet po menopauzie umrze w ciągu roku od złamania biodra.

Nietrzymanie moczu ze stresem. Słabość mięśni kontrolujących pęcherz jest częstym objawem rozwijającym się po utracie estrogenu. Nacisk kaszlu, kichania lub podnoszenia cięższych przedmiotów może przepychać mocz przez osłabiony otwór cewki moczowej.

Leczenie zachodnie: hormonalna terapia zastępcza (HRT)

Podstawowe zmiany menopauzy w ciele kobiety nie wymagają leczenia, są naturalnym procesem. Hormonalna terapia zastępcza (Hormone Replacement Therapy – HRT) koncentruje się na łagodzeniu bolesnych objawów i objawów menopauzy oraz na zapobieganiu lub łagodzeniu stanów przewlekłych pojawiających się w okresie pomenopauzalnym.

Niewiele dziedzin zdrowia kobiet wywołuje tyle zamieszania i dyskusji, co hormonalna terapia zastępcza (HRT), z której lekarz może skorzystać, gdy pojawią się pierwsze objawy menopauzy. Wielu lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej uważa, że ​​HRT jest standardową terapią menopauzy. Terapia, która zapewnia niską dawkę estrogenu, często w połączeniu z progestyną, okazała się skuteczna w leczeniu wielu objawów menopauzy, w tym uderzeń gorąca, suchości pochwy i dyskomfortu podczas stosunku. HRT przyjmowana jako sam estrogen lub w terapii skojarzonej może pomóc w zapobieganiu utracie kości i osteoporozie. HRT może być przyjmowana w różnych postaciach, w tym w postaci pigułki, plastra, kremu lub pierścienia dopochwowego. 

HRT zapewnia objawową ulgę i chroni przed osteoporozą u niektórych kobiet. Jednak jedną z największych wad związanych ze stosowaniem estrogenu jest duża liczba skutków ubocznych, z których wiele zagraża życiu. Obejmują one między innymi zwiększone ryzyko raka piersi, raka macicy, raka jajnika, raka endometrium, nowotworu złośliwego, choroby pęcherzyka żółciowego, zatorowości płucnej, udaru mózgu lub zakrzepicy siatkówki. Progesteron może być przepisywany z estrogenem, aby zminimalizować ryzyko raka endometrium. Może to jednak powodować działania niepożądane, takie jak wzrost poziomu cholesterolu, obrzęk, zwiększenie masy ciała i krwawienie.

Leczenie Tradycyjną Medycyną Chińską.

Leczenie menopauzy jest szczególnym obszarem kompetencji i skuteczności ginekologii TCM (Traditional Chinese Medicine). W szczególności, Medyczny Qigong jest zdolny do wczesnego wykrywania, zapobiegania i leczenia zmian energetycznych będących prekursorami objawów, a także w pełni objawionych objawów, takich jak uderzenia gorąca, otępienie umysłowe i drażliwość. Medyczny Qigong może być stosowany jako jedyna terapia w leczeniu objawów menopauzy i wynikających z niego procesów chorobowych, bądź w połączeniu z HRT lub innymi metodami TCM.

Protokół leczenia lekarza Qigongu będzie obejmował zindywidualizowane ćwiczenia medycznego Qigongu, opracowane w celu leczenia każdej kobiety zgodnie z jej objawami menopauzalnymi i podstawową konstytucją. Najbardziej kłopotliwe objawy, które są skutecznie leczone, to uderzenia gorąca, bezsenność, nocne poty, bóle głowy, niezdolność do koncentracji, niepokój, depresja i przybieranie na wadze.

Poprzez terapię medycznego Qigongu, kobieta może skorygować podstawowe niedobory narządów, nadmiar i nierównowagę występującą w jej ciele. Obawy dotyczące raka piersi, osteoporozy i chorób serca można omawiać i oceniać, a jeśli jest to wskazane, są one odpowiednio leczone poprzez określone medyczne leczenie ćwiczeniami Qigongiu. Można zalecić protokoły zapobiegawcze i zaradcze w celu zahamowania raka, wzmocnienia kości lub zapobiegania zwyrodnieniu układu krążenia.

Medyczny Qigong reguluje, harmonizuje i równoważy ciało bezpieczniej i bardziej stopniowo niż hormonalna terapia zastępcza. Dlatego należy poinformować pacjenta po menopauzie, że wyniki mogą nie być natychmiastowe, ale będą się rozwijać w trakcie leczenia. Wzrost lub nasilenie uczuć lub emocji może powstać, gdy podstawowe przyczyny zostaną złagodzone. Jednak potencjalne dyskomfort leczenia i samoleczenia są dość łagodne w porównaniu z leczonymi pierwotnymi objawami lub potencjalnie niebezpiecznymi, a nawet śmiertelnymi skutkami ubocznymi, które mogą wystąpić w wyniku HRT.

Stosowane dokładnie i zgodnie z zaleceniami ćwiczenia Medycznego Qigongu, delikatnie i stabilnie regulują, harmonizują i równoważą funkcjonowanie narządów i kanałów ciała, bez niepożądanych skutków ubocznych. W przypadku kobiet, które doświadczają nieprzyjemnych skutków ubocznych menopauzy, Medyczny Qigong może ekonomicznie i znacznie złagodzić lub wyeliminować te objawy u ich pierwotnej przyczyny, zgodnie ze starożytną i współczesną chińską praktyką medyczną.

Tradycyjna chińska teoria medyczna dotycząca menopauzy

Tradycyjna medycyna chińska (TCM) uczy, że zdrowie opiera się na zasadach równoważenia, regulacji i harmonizacji podstawowych wpływów Yin i Yang. Menopauzę można postrzegać jako mechanizm oszczędzania energii, w którym energia życiowa jest zachowywana w ciele kobiety, zamiast być wyczerpywana przez miesięczną owulację i miesiączkę. W okresie menopauzy, zamiast miesięcznego okresu, kiedy aktywność Yang wyczerpuje witalność Nerek, przepływ energii jest odwracany w centrum ciała i w rezultacie krew i Jing („esencja”, jeden z tzw. Sanbao – „Trzech Skarbów”, obok Qi – „energii życiowej” i Shen – „ducha”) są kierowane do Serca. To odwrócenie przepływu energii jest działaniem Yin mającym na celu oszczędzanie energii i przedłużenie życia.

Ciało ludzkie funkcjonuje jako integralna całość, a narządy wewnętrzne nieustannie stymulują i hamują się wzajemnie się. Na przykład słabość Nerek wpłynie na inne narządy wewnętrzne, prowadząc do nierównowagi w funkcjonowaniu ich całego układu. Ta nierównowaga powoduje szereg objawów.

Dlatego w leczeniu menopauzy najpierw należy zrozumieć rolę narządów wewnętrznych; objawy te objawiają się brakiem równowagi narządu wewnętrznego; aby ustalić, czy syndrom jest spowodowany niedoborem lub nadmiarem Yin lub Yang, albo zarówno Yin, jak i Yang; i wreszcie, aby określić, które narządy i ich układy zostały dotknięte tym zaburzeniem równowagi.

Według TCM istnieją trzy energetyczne układy narządów i dwa kanały energetyczne (znane również jako meridiany akupunktury) odpowiedzialne przede wszystkim za początek, utrzymanie i przerwanie miesięcznego cyklu kobiety. Są to narządy Nerek, Wątroby i Śledziony oraz dwa kanały/naczynia: zarządzający (Du Mai) i wznoszący (Chong Mai).

Nerki

W chińskiej teorii medycznej Nerki są rezerwuarem Jing („esencji”), postrzeganym jako podstawa życia i długowieczności. Nerki działają jak „zegar biologiczny”, który kontroluje uporządkowane procesy wzrostu, rozwoju, dojrzewania i spadku. Starzenie się uważa się za spowodowane spadkiem Jing Nerki. Siła reprodukcyjna kobiet jest przechowywana w jajnikach i jest kontrolowana przez Jing Nerki. Część Jing Nerki jest również wykorzystywana do tworzenia krwi menstruacyjnej. W okresie okołomenopauzalnym i menopauzalnym kobiety doświadczają stopniowego osłabienia energii Nerek.

Przed menopauzą estrogeny i progesterony są wytwarzane przez jajniki, a także przez nadnercza. W okresie menopauzy, gdy produkcja jajników spada, nadnercza stają się głównymi dostawcami tych hormonów. Bez zdrowych nerek nadnercza, które znajdują się bezpośrednio nad nerkami i są kontrolowane przez Nerki, nie mogą skutecznie przejąć roli głównego producenta estrogenów i progesteronów.

Przedłużające się choroby, które upośledzają Nerki, seksualność przekraczająca zdolności konstytucyjne kobiety, ciąża i poród lub utrata krwi mogą prowadzić do niedoboru Yin Nerek. Niewystarczająca Yin Nerek nie może spełniać swojej funkcji harmonizacji „Ognia Serca”. Gdy równowaga między Sercem a Nerkami załamuje się, powstaje niezgoda między Sercem a Nerkami. Niedobór Yin nerek wpływa również na Yin Wątroby. Ponieważ teoria pięciu elementów postrzega Nerkę jako „macierzysty” organ Wątroby, niewystarczające Yin Nerek również nie odżywi Wątroby, powodując niewydolność Yin Wątroby, co prowadzi do nadaktywności Yang Wątroby.

Niedobór Yang Nerek jest zwykle wynikiem wrodzonej lub konstytucyjnej niewydolności Yang w ciele pacjenta. Innymi przyczynami są mingmen huoshuai (spadek ognia „Bramy Życia”) u osób starszych, nadmierne spożycie zimnych produktów spożywczych lub uszkodzenie  Nerek spowodowane przewlekłymi chorobami i nadmierną seksualnością.

Yang Nerek reguluje „metabolizm wody”, ogrzewa ciało i energetyzuje Śledzionę do trawienia pokarmu. Patologicznie mówiąc, niedobór Yang Nerek nie jest w stanie ogrzać Yang Śledziony, co powoduje słabość zarówno Nerki, jak i Śledziony.

Wątroba

Wątroba odgrywa kluczową rolę w fizjologii i miesiączce kobiet, głównie poprzez jej związek z macicą i krwią. Wątroba jest odpowiedzialna za przechowywanie, uwalnianie i regulowanie sprawnego krążenia krwi i Qi. Kiedy ciało odpoczywa, krew wraca do Wątroby. Kiedy rozpocznie się aktywność, krew zostanie wydana do użytku. Regulującą funkcją Wątroby jest uwalnianie krwi w cyklu menstruacyjnym. Wątroba odgrywa ważną rolę w menstruacji, menopauzie i ogólnym układzie rozrodczym, ponieważ spirala kanału (meridianu) wątrobowego otacza i przenika narządy rozrodcze, kontrolując w ten sposób funkcję rozrodczą. Stres lub problemy emocjonalne z łatwością zakłócają aktywność Wątroby i, podobnie, zaburzona Wątroba wywoła zaburzone emocje. Energetyczne odchylenie Qi może migrować kanałem Wątroby, powodując stagnację i dysharmonię w układzie rozrodczym kobiety. Zwykle prowadzi to do napięcia przedmiesiączkowego i objawów u młodszych kobiet, a także jest jednym z czynników przyczyniających się do problemów związanych z menopauzą.

Śledziona

Śledziona jest odpowiedzialna za trawienie pożywienia i przekształcanie go w energię, która jest podstawą produkcji krwi. Kiedy Śledziona osiągnie dojrzałość i przekształca energię pokarmową w dostateczną ilość krwi do zapewnienia jej regularnego, miesięcznego przepływu z macicy, wtedy rozpoczyna się miesiączkowanie. Z wiekiem Śledziona słabnie i nie jest już w stanie wytwarzać nadmiaru krwi. Jest to jedna z przyczyn zaprzestania miesiączki.

Rola estrogenu i progesteronu w TCM

Zachodni lekarze mogą sugerować, że objawy związane z menopauzą wynikają wyłącznie z niedoboru estrogenu. Według medycyny chińskiej estrogen wraz z innymi hormonami jest częścią większej kategorii płynów wewnętrznych znanych jako Esencja (Jing). Esencja przechowywana przez nerki jest źródłem wszystkich Yin (Krew i Wilgoć) i Yang (Qi i Ciepło).

Zwykle estrogen jest uważany za płyn Yin, ponieważ łagodzi stany niedoboru Yin (uderzenia gorąca, suchość) i wytwarza warunki nadmiaru Yin (wilgotność, zastój krwi). Podobnie progesteron można łatwo uznać za płyn Yang, ze względu na jego zdolność do zwiększania metabolizmu tłuszczów, funkcji tarczycy oraz poprawy krążenia krwi i dystrybucji płynów.

Jednak w kontekście cykli rozwojowych, estrogen działa jak czynnik Yang, ponieważ sprzyja podziałowi komórek i szybkiemu wzrostowi, podczas gdy progesteron działa jak czynnik Yin, ponieważ spowalnia wzrost poprzez promowanie różnicowania i dojrzewania komórek. Ciąża wymaga proliferacji, różnicowania i dojrzewania komórek – zarówno funkcji Yin, jak i Yang. Dynamikę estrogenu i progesteronu można porównać z cyklem twórczym i cyklem kontrolnym w teorii pięciu elementów/żywiołów.

Diagnostyka i leczenie metodami Qigongu 

Narządy wewnętrzne są powiązane i oddziałują na siebie, wywierając decydujący wpływ na równy przepływ Qi w ciele. Odchylenia, stagnacje, ekscesy i braki w tym złożonym systemie wymagają specyficznej terapii narządowej w celu przywrócenia równowagi. Terapia ta ma na celu przywrócenie równowagi narządu lub układu narządów poprzez zastosowanie różnych zabiegów Medycznego Qigongu, medytacji, wizualizacji i ćwiczeń oddechowych.

Medyczny Qigong i medycyna chińska różnicują menopauzę na dziewięć zespołów, z których każdy wymaga specjalnego leczenia. Zamiast postrzegać nierównowagę hormonalną jako źródło objawów, chińska medycyna uważa nierównowagę hormonalną za wiele zespołów występujących razem. Hormonalna nierównowaga jest jednym z wielu występujących objawów, które zaostrzają istniejące wcześniej stany.

Gdy występuje wiele zespołów razem, wzorce dysharmonii można ogólnie podzielić na dwie kategorie: Pustka Yin i Pustka Yang, z niedoborem nerek Yin i Yang Nerek będącym stanem wyjątkowym.

W skrócie, w leczeniu Pustki Yin, celem jest odżywianie Wątroby, wzmocnienie Yin Nerek oraz ogólne zlikwidowanie niedoboru Yin w organizmie, zaś w leczeniu Pustki Yang ogrzewa się i wzmacnia Nerki.

Waga stylu życia

Prowadzenie pozytywnego i zdrowego stylu życia jest ważne przez całe życie kobiety i nigdy nie jest bardziej istotne niż wtedy, gdy kobieta przechodzi menopauzę.

Według medycyny chińskiej nasilenie objawów menopauzy zależy przede wszystkim od stanu Qi Nerek. Zła dieta, brak ćwiczeń, przepracowanie, zły sen i wysoki poziom stresu osłabiają Nerki i funkcje nadnerczy, co pogarsza objawy menopauzy. Trudne objawy menopauzy zostaną znacznie zmniejszone poprzez poprawę i regulację nawyków stylu życia kobiety, jak przedstawiono poniżej:

Zdrowa dieta

Zrównoważona i pożywna dieta z dużą ilością wapnia, witamin i minerałów jest szczególnie ważna dla kobiet w okresie menopauzy, ponieważ dwa największe problemy zdrowotne, choroby serca i osteoporoza, są bezpośrednio dotknięte tym, co kobieta je.

DIETA W OKRESIE MENOPAUZY

Ćwiczenia

Ćwiczenia są ważnym czynnikiem w utrzymaniu zdrowego stylu życia. Do dolegliwości związanych ze starzeniem należą: sztywność stawów z powodu artretyzmu; zwiększenie masy ciała z powodu niższego metabolizmu; kruchość kości na skutek osteoporozy; zanik mięśni; oraz utrata równowagi i koordynacji. Wiele z nich można zmniejszyć poprzez regularne ćwiczenia. Nawet jeśli kobiety rozpoczną programy ćwiczeń w późniejszym okresie życia, wiele objawów tych dolegliwości może być nadal zmniejszonych.

Ćwiczenia mogą również przynieść ulgę w niektórych typowych dolegliwościach menopauzalnych. Zaburzenia snu są zmniejszone, ponieważ kobiety ćwiczące zwykle śpią lepiej. Ćwiczenia stymulują również produkcję endorfin, grupy białek w mózgu, które poprawiają samopoczucie. Po treningu kobiety mogą czuć się mniej zestresowane i rzadziej odczuwać wpływ wahań nastroju. Wreszcie kobiety z siedzącym trybem życia częściej mają umiarkowane lub silne uderzenia gorąca w porównaniu z kobietami ćwiczącymi.

Redukcja stresu

Kobiety przechodzące menopauzę mogą czuć się przytłoczone stresem. Dostosowanie się do zmian fizycznych i emocjonalnych z pewnością może być trudne. Menopauza występuje w wieku średnim, gdy kobieta często musi dodatkowo radzić sobie z innymi stresującymi sytuacjami, takimi jak śmierć małżonka lub rodzica, rozwód lub zespół pustego gniazda. 

Związek Qigongu z ćwiczeniami i redukcją stresu

Stosując właściwy ruch fizyczny, metody oddychania i intencję umysłu w celu skorygowania i przywrócenia funkcji w naszym ciele, Qigong pomaga skorygować zakłócenia w energii ciała, które występują naturalnie przez całe życie w wyniku urazów, operacji, wpływów chemicznych i środowiskowych, zmian emocjonalnych i starzenia się. Ludzie ćwiczą Qigong aby zachować zdrowie, leczyć swoje ciała, uspokajać umysły i przywrócić aspekty duchowe życia.

Qigong może, w zależności od wykonywanego ćwiczenia, zapewnić elastyczność, wydolność i siłę, których kobiety potrzebują do prowadzenia zdrowego stylu życia. Ćwicząc Qigong, kobiety mogą osiągnąć te same korzyści, co konwencjonalnymi ćwiczeniami. Jednak regularne ćwiczenia Qigong umożliwią także organizmowi wzmocnienie i regulację narządów wewnętrznych, układu nerwowego i układu odpornościowego, złagodzenie bólu, regulację hormonów, złagodzenie stresu i uwolnienie głęboko zakorzenionych emocji.

Dodanie Qigong do codziennej rutyny, niezależnie od zdolności, wieku, wierzeń lub okoliczności życiowych, może wzbogacić życie. Wiele osób ćwiczy Qigong po prostu dlatego, że sprawia, że ​​czują się dobrze, osiągają lepsze wyniki i mają wyższy poziom energii i wytrzymałości.

Powyższy tekst jest w przeważającej części autorskim tłumaczeniem fragmentów „Menopause and Medical Qigong: A Second Spring”. Autor Dr. Bernard Shannon, oryginalnie opublikowane w “Chinese Medical Qigong Therapy: Volume 4 – Prescription Exercises and Meditations, Treatment of Internal Diseases, Pediatrics, Geriatrics, Gynecology, Neurology and Energetic Psychology”.

ĆWICZENIA

Prezentowane w trakcie warsztatów ćwiczenia zostały wybrane tak, aby w możliwie prosty sposób zapoznać uczestników z ogólnymi zasadami ćwiczeń qigongu oraz z ćwiczeniami aktywizującymi i harmonizującymi pracę narządów wewnętrznych najistotniejszych z punktu widzenia menopauzy, czyli Nerek, Wątroby oraz Śledziony.

W większości ćwiczenia należały do nauczanych w Studiu Dantian tradycyjnych zestawów  qigongu, takich jak Zestaw ćwiczeń przygotowawczych https://fundacjadantian.com/cwiczenia/ – ZESTAW_CWICZEN_PRZYGOTOWAWCZYCH_I, Ba Duan Jin (Osiem Kawałków Brokatu) https://fundacjadantian.com/cwiczenia/ – BA_DUAN_JIN, Liu Zi Jue (Sześć Leczących Dźwięków) https://fundacjadantian.com/cwiczenia/ – SZESC LECZACYCH DZWIEKOW, czy Zhan Zhuang (Stojąc jak Drzewo) https://fundacjadantian.com/cwiczenia/ – ZHANG_ZHUANG_I-STOJAC_JAK_DRZEWO. 

Dodatkowo ćwiczono „Toczenie Piłki” oraz „Staruszek poszukujący odbicia księżyca na dnie zatoki pływów” (Old Man Searching for the Reflection of the Moon at the Bottom of the Tide Pool)

Notatki przygotował Jan Gliński do warsztatu „Qigong na poprawę przemiany materii” (10 stycznia 2020) w ramach serii warsztatów Studia Dantian

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *